Sedat Nuri İLERİ kimdir?
Sedat Nuri İleri , Türk karikatürist, gazeteci, radyocu. Politik ve sosyal konulu karikatürleri ile bir döneme imzasını atmış bir karikatüristtir.
Sedat Nuri İleri; 1888 yılında, Sakız, bugünkü Khios, Yunanistan’da doğmuş, 19 Eylül 1943, Royat, Fransa’da ölmüştür, karikatürcüdür. Heyet-i Âyan üyesi Nuri Giridi’nin oğlu, gazeteci Celâl Nuri İleri ve Suphi Nuri ileri’nin kardeşidir.
İlk ve orta öğrenimini İstanbul’da tamamladıktan sonra Belçika’ya giderek Gembloux’daki Yüksek Tarım Okulunda okudu. Öğrencilik yıllarında akrabası ve arkadaşı Ali Dino ile birlikte La Barbe (1908) adlı bir mizah dergisi yayımladı. İlk karikatürlerini burada çizdi. Ayrıca İstanbul’da çıkmakta olan Resimli Kitap ve Kalem dergilerine karikatür gönderdi.
Aynı dönemde Belçika’nın Gent kentinde öğrenciler arasında düzenlenen uluslararası bir karikatür yarışmasında birincilik aldı. Türkiye’ye döndükten sonra Hazine-i Hassa’ya memur olarak girdi; bir yandan da karikatür çizmeyi sürdürdü. Cemil Cem ile birlikte yeni karikatürün öncülüğünü yaptı.
I. Dünya Savaşı yıllarında İstanbul’da ağabeyi Suphi Nuri ile İleri gazetesini yönetti. Karikatürlerini yayımlamayı Âti’de ve İleri gazetesinde sürdürdü. Suphi Nuri’nin Fransa’ya gitmesi, Celâl Nuri’nin de İngilizlerce Malta’ya sürülmesi (1920) üzerine İleri’yi bir dönem tek başına yönetti. Bu arada Sedat Simavi’nin yayımladığı Diken adlı mizah dergisinde karikatürler yayımladı.
Cumhuriyet’in ilanından sonra, 1926’da Türk Telsiz Telefon Şirketi’ni kurarak radyoculuk konusundaki atılıma da katılan Sedat Nuri, en verimli karikatürcülük dönemini gene Sedat Simavi’nin Karikatür adlı mizah dergisinde yaşadı. 1932’de Avusturya’da açılan Uluslararası Türk Karikatür Sergisi’ne katıldı.
II. Dünya Savaşı başlarken Fransa’ya gitti. 1939’da Paris’te kişisel bir sergi açtı. 1941’de İstanbul’da düzenlenen Türk Karikatür Sergisi’ ne oradan yolladığı karikatürlerle katıldı. Sedat Nuri ileri karikatürlerinde daha çok ev ve aile sorunları, kadın-erkek çatışması gibi konuları ele almıştır. Desene ağırlık vermiş, karikatürü alt yazısıyla birlikte bir bütün olarak görmüştür.
