( 3 Temmuz 1883 – 3 Haziran 1924 )

 

20. yüzyılın ve modern Alman edebiyatının önde gelen yazarlarındandır. Yaşamı boyunca pek tanınmayan Kafka, yakın arkadaşı Max Brod’a verdiği vasiyetinde tüm yazdıklarının imha edilmesini rica etmişti. Fakat Max Brod, Kafka’nın Viyana’da ölümünün ardından aksi yönde hareket ederek elindeki eserleri yayımlamaya başladı. Kafka, ölümünden sonra da olsa, dünyaca ünlü bir yazar haline geldi.

Eserlerinden özellikle dilimize Değişim ya da Dönüşüm adıyla çevrilen romanında işlediği konuyla 20. yüzyılın sanayi sonrası Batı toplumunun açmazını ve içine düştüğü yalnızlık ve yabancılaşma sürecini çok iyi gözlemlemiş ve işlemiştir.

Franz Kafka 3 Temmuz 1883’te orta sınıf bir Yahudi ailesinin ilk çocuğu olarak Prag’da dünyaya geldi. O zamanki milletler mozaiği olan Avusturya İmparatorluğuna bağlı Bohemya Krallığında yaşadı. Anadil olarak ilk etapta Almanca konuşan Kafka ailesi, Çekçeyi de konuşabiliyordu. Ailenin en büyük çocuğu olan Kafka’nın iki erkek kardeşi (Georg ve Heinrich) küçük yaşta hayatlarını kaybettiler. Kızkardeşleri Elli, Valli ve Ottla ise Nazi Almanyasının organize ettiği Yahudi soykırımında hayatlarını kaybettiler.

Kafka 1889’da Fleischmark’ta Deutsche Knabenschule’ye gitti. Çocukluğunda rol oynamış başlıca kişiler Fransız mürebbiye Bailly, kâhya kadın Marie Werner’dir. O sıralarda Prag’da genel olarak konuşulan dil Çekçe’ydi. Ufak yaşlarda da Bauer ile tanıştı. 1920’lerin başında tanıştığı Milena Jesenska, 20 yıl sonra 1944’de Alman toplama kampında hayatını kaybedecekti, onun üzerinde güçlü bir etki yarattı. 1923’te ailesinin etkisinden kaçmak ve yazmaya konsantre olmak için Berlin’e taşındı, orada da Dora Dymant adında bir sevgilisi oldu. Dora, Milena’dan şanslıydı Nazi Almanyasına direndi ve 1952’de Londra’da öldü.

1917’de Kafka verem olduğunu öğrendi. 1919 yılında geçirdiği ağır gripten dolayı hastaneye kaldırıldı. 1922’de emekli oldu, maddi durumu kötüydü ve sağlığı gittikçe bozuluyordu. Ömrünün son 6 haftasını sanatoryumda geçirdi. 3 Haziran 1924’te 41 yaşında yaşama veda etti.

Franz Kafka, hayatı baştan kaybedilmiş bir savaş olarak görse de bıraktığı eserler, onu hayatı yenilgiye uğratan ender insanlardan birisi yapmıştır.

Kafka eserlerinde insanın gizli kalmış korkularını, burjuva yaşamının sahte aile ilişkilerini, bürokrasinin çıldırtan işleyişini gözler önüne serer. Karamsar mizacı eserlerindeki karakterleri çaresizlikle donatmıştır. Nitekim Dava’nın kahramanı Josef K. neyle suçlandığını bir türlü öğrenemeyerek yavaş yavaş karanlığa gömülür. Aynı durum Şato’da kadastro memuru Bay K’da da görülür.

Kayıp’sa diğer eserlerinden ayrılarak iyimser bir tutumla kaleme alınmıştır.

Yine de Kafka, eserlerinde çaresizliği de işlese nikbinliği de, Albert Camus’un deyişiyle Korku Çağı yok olana dek güncelliğini koruyacaktır.

Franz Kafka’nın Eserleri

Roman

  • Dava, (1925)
  • Şato, (1926)
  • Kayıp, (Amerika) (1927)

Hikâye

  • Değişim, (1915)
  • Bir Savaşın Tasviri
  • Taşrada Düğün Hazırlıkları
  • Şarkıcı Josefine ya da Fare Ulusu
  • Ceza Sömürgesi (1919)
  • Çin Seddi
  • Bir Akademiye Rapor

Mektuplar

  • Milena’ya Mektuplar
  • Babaya Mektup

Günlükler

  • Günlük 1-2
  • Aforizmalar

Tüm Eserleri

Kafka’nın yaşadığı dönemde yayımlanan eserleri:

  • 1909 – Ein Damenbrevier
  • 1909 – Gespräch mit dem Beter (Dua Eden Adamla Sohbet)
  • 1909 – Gespräch mit dem Betrunkenen (Sarhoşlarla Sohbet)
  • 1909 – Die Aeroplane in Brescia (Brescia’daki Uçaklar)
  • 1912 – Großer Lärm (Büyük Gürültü)
  • 1913 – Betrachtung (Gözlem)
  • 1913 – Das Urteil (Yargı)
  • 1913 – Der Heizer (Ateşçi) Amerika olarak bilinen romanın ilk bölümü
  • 1915 – Die Verwandlung (Dönüşüm)
  • 1915 – Vor dem Gesetz (Yasanın Önünde) Dava adlı romanın bir bölümü
  • 1918 – Der Mord (Cinayet); Kardeş Katili öyküsünün ilk hali (1919)
  • 1918 – Ein Landarzt (Bir Köy Hekimi) 13 öyküden oluşan bir kitap; aralarında On Bir Oğul ve Bir Akademiye Rapor öyküleri de bulunmaktadır
  • 1919 – In der Strafkolonie (Ceza Sömürgesi)
  • 1921 – Der Kübelreiter
  • 1924 – Ein Hungerkünstler (Açlık Sanatçısı)

Kafka’nın ölümünden sonra yayımlanan eserleri:

  • 1904-1905 – Beschreibung eines Kampfes (Bir Savaşın Tasfiri)
  • 1907-1908 – Hochzeitsvorbereitungen auf dem Lande (Taşrada Düğün Hazırlıkları)
  • 1914 – Erinnerungen an die Kaldabahn (Kaldabahn Hatıraları)
  • 1914-1915 – Der Dorfschullehrer (Köy Öğretmeni)
  • 1915 – Blumfeld, ein älterer Junggeselle
  • 1916-1917 – Der Gruftwächter
  • 1916-1917 – Die Brücke (Köprü) Brod’un Başlığı
  • 1917 – Eine Kreuzung
  • 1917 – Der Schlag ans Hoftor (Çiftlik Kapısına Vuruş) Brod’un Başlığı
  • 1917 – Der Jäger Gracchus (Avcı Gracchus) Brod’un Başlığı
  • 1917 – Beim Bau der Chinesischen Mauer (Çin Seddi’nin İnşaasında)
  • 1917 – Eine alltägliche Verwirrung Brod’un Başlığı
  • 1917 – Der Nachbar (Komşu) Brod’un Başlığı
  • 1919 – Brief an den Vater (Babaya Mektup)
  • 1920 – Heimkehr Brod’un Başlığı
  • 1920 – Die Abweisung (Geri Çevrilme)
  • 1920 – Zur Frage der Gesetze (Yasalar Sorunu Üzerine)
  • 1920 – Das Stadtwappen (Kent Arması) Brod’un Başlığı
  • 1920 – Kleine Fabel (Küçük Fabl) Brod’un Başlığı
  • 1920 – Die Truppenaushebung
  • 1922 – Forschungen eines Hundes (Bir Köpeğin Araştırmaları) Brod’un Başlığı
  • 1922 – Das Ehepaar
  • 1922 – Der Aufbruch (Gezinti)
  • 1922 – Gibs auf Brod’un Başlığı
  • 1923-1924 – Der Bau Brod’un Başlığı
  • 1925 – Der Prozess (Dava)
  • 1926 – Das Schloss (Şato)
  • 1927 – Der Verschollene (Amerika) İlk olarak
  • 1912 yılında Kayıp olarak tasarlandı, fakat Brod tarafından Amerika olarak yayımlandı.