Çınar ağacı ülkemizde de yetişen önemli ağaçlardan bir tanesidir, hatta ülkemizdeki ismi en çok bilinen ve birçok atasözüne ve deyime konu olmuş bir ağaç çeşididir. Çınar ağacı ününü dayanıklı ve uzun yaşamalarına borçludur. Uzum yaşamın ve heybetin simgesi çınar ağaçlarıdır.
Çınar ağacının kayıtlı olduğu aile Çınargiller ailesinin Platunus cinsidir.
Çınar ağaçlarının anavatanları Amerika kıtasının kuzey kısımları ile Asya ve Avrupa kıtasının doğu kısımlarıdır. Buralardan dünyanın bazı bölgelerine de yayılım göstermişlerdir.
Ülkemizde yetişen ve doğal yayılış alanı bulunan tek çınar türü Platanus orientalis isimli çınar olup “Doğu Çınarı” dır.
Ülkemizde çok ünlü olan bir çınar ağacı bulunmaktadır. Bu çınar ağacı yaklaşık olarak 600 yıldır ayaktadır. “İnkaya Çınarı“isimli bu çınar Bursa ilimizde bulunmakta olup gerek yurt içinden gerekse yurt dışından turistlerin görmeye geldiği bir ağaç olma özelliğine sahiptir.”İnkaya Çınarı” hakkında sitemizde çok detaylı bir yazımız bulunduğundan bu yazımızda ayrıntısı verilmemiştir.
Çınar Ağacının Özellikleri
-Çınar ağaçları uzun boylu ağaçlardır.
-Çınar ağacı uzun boylu olması ile birlikte geniş gövdeli ya da kalın gövdeye sahip ağaçlardan olup gövde çapı büyük olan ağaç türlerindendir.
-Çınar ağaçları genel itibarıyla sulak olan akarsu kıyılarında ve akarsu yataklarında bulunmaktadır. Çınarlardan oluşan ormanlık alanlar hiç yoktur veya çok nadirdir. Çünkü çınar ağaçlarının en çok sevdiği toprak türü nemli topraklardır. Fakat nemli toprağın bulunmadığı neredeyse birçok toprak türünde yetişebilmektedir.
-Çınar ağaçları dayanıklı ağaçlar olup toz, topraktan, hava kirliliğinden fazla etkilenmezler. Bu sebepten dolayıdır ki yerleşim alanlarında sık sık karşımıza çıkabilirler.
-Çınar ağaçları heybetli ağaçlardan olması sebebiyle gölgesi çok olan ağaçlardır. Bu sebeple özellikle park ve bahçelerde aynı zamanda mesire alanlarında gölge oluşturması için dikilmektedirler.
-Çınar ağaçlarının uzun ömürlü ağaçlar olduğundan bahsetmiştik. Çınar ağaçları içleri çürüyüp kurusa dahi yaşamlarını devam ettirebilirler. Çınar ağaçlarının ömürlerinin 1000 yıla kadar uzayabildiği hatta 1000 yılı dahi geçtiği bilgisi bilinmektedir.
-Çınar ağaçları ağaç türleri içinde hızlı gelişen ve hızlı büyüyen ağaç türlerindendir.
-Kök sürgünü verme özelliğine sahip bir ağaç türüdür.
-Çınar ağaçları ne işe yarar diye sorulacak olur ise, çınar ağaçları mobilyacılıkta sık sık kullanılmaktadır. Aynı zamanda keser, kazma, nacak, kürek, tırpan vb. çiftçi aletleri ve bazı aletlerin sapı yapımında kullanılır. Çınar ağaçları endüstri haricinde yakacak olarak da kullanımı olan ağaç türüdür.
-Çınar ağacından aynı zamanda mürekkep yapımında da yararlanılmaktadır.
-Çınar ağaçlarının gövde kalınlıkları 10 metreye kadar çıkabilmekte olup boyları da yaklaşık olarak 50 metreye kadar ulaşabilmektedir.
-Çınar ağaçlarının gövdeleri gibi kökleri de oldukça kuvvetlidir.
-Çınar ağacının dalları normal ağaçlara nazaran hem kalındır hem de dağınık şekildedir.
-Çınar ağaçlarının üst kısımları geniş şekildedir.
-Çınar ağacı yaprakları kış mevsiminde dökmektedir. Yaprakları dişli, sivri ve sap kısmı yuvarlak olan bir şekildedir.
-Çınar ağacının yemişleri kahverengindedir.
Çınar ağacı türleri hangileridir?
Chiapas çınarı
Gentry çınarı
Kerr çınarı
Meksika çınarı
Platanus nobilis
Oaxaca çınarı
Batı çınarı
Doğu çınarı
California çınarı
Arizona çınarı
Platanus wyomingensis
Londra çınarı