Turhal, Tokat ilinin il merkezine 46 km uzaklıkta olan ve Ocak 2016’da yayınlanan 2015 ADNKS (adrese dayalı nüfus kayıt sistemi) kayıtlarına göre ilçe merkez nüfusu 61.726, köylerle birlikte ise nüfusu 80.171 olan bir ilçesidir.
etkinkitle.net ailesi olarak biz Tokat ilinin Turhal ilçesinde yaşamakta ve çalışmalarımızı burada yürütmekteyiz. İlginizi çekecek tüm konuları sizler için araştırıp paylaşmaya devam ederken yaşadığımız memleketi de sizlerle paylaşmanın güzel olacağı kanaatine vardık ve bu yazıyı memleketimiz için paylaştık… Biz Turhal’dayız. Hadi Turhal’ı tanıyalım.
Yeşilırmak havzasında, Karadeniz bölgesinin orta bölümünün yerleşime en müsait yerinde kurulan Turhal; İç Anadolu’yu, Karadeniz’e, Doğu Anadolu’yu batıya bağlayan yolların kesiştiği yerde kurulmuştur. Cumhuriyetin ilk yıllarındaki nüfusuyla küçük bir yerleşim yeri iken 1944 yılında ilçe olan Turhal, bugün yüzbini aşan nüfusu, konumu ekonomik yapısı ile ülkemizin en hareketli yerleşim yerlerinden birisi haline gelmiş, adı geleceğin vilayetleri arasında geçer olmuştur.
M.Ö. 3000 yıllarında Mezapotamya’da yaşayan Sümer alfabesi ile yazılmış iki kitabenin Turhal Kalesinde bulunduğundan söz edilmesi, Turhal’ın tarihinin 5000 yıl önceye gittiğini göstermektedir. Kesin olmamakla beraber Turhal, Kasiura, Gayura, Turnalit isimleri taşımıştır.
Antik çağlarda Pontus Galatikus, Ustus Polemoniakus, Komona Pontik gibi adlarla anılmış olan Turhal’ın tarihinin binlerce yıl ötelere gittiği anlaşılmaktadır. Turhal Binlerce yıldan beri ilgi odağında olmasının neticesinde sayısız savaşların sonucunda farklı yönetimlerde kalmıştır. M.Ö. 745 yıllarında Asurlular M.Ö. 7000 yılarında Kimmerler, M.Ö. 612 yıllarında Medler, M.Ö. 546 yıllarında ise İran asıllı Persler bu çevreyi (yöreyi) yönetimleri altına almışlardır. İskender’in ortadoğu seferi ardından büyük bir baskı dönemi yaşayan Anadolu eyaletleri, komutanlar arasında bölüşülmüş; Pers soylularından Ariaretes, Gaziura’yı (Turhal) başkent yapmıştır. Bizans sınırları içerisinde olduğu yıllarda küçük bir yerleşim birimi olan Turhal, Beylikler döneminde Eratna Beyliği sınırları içinde idi. 1399’da ilk kez Osmanlıların eline geçti. Ankara savaşından sonra Timur’un çekilmesi ile birlikte 1413’te kesin olarak Osmanlı topraklarına katıldı Mütareke ve milli mücadele yıllarında Turhal, M.Kemal’in önderliğinde tüm varlığını ortaya koymuş, Kurtuluş Savaşında yüzlerce şehit vermiştir.
Zengin ve engin bir tarihe sahip olan bu güzel ilçe, Cumhuriyet döneminde de önemli ünlere olaylara şahit olmuştur. yurt ekonomisinde de önemli bir yere ve paya sahiptir. Temeli 1933’te dönemin Sanayi Bakanı Celal Bayar tarafından atılan ve açılışı 1934 yılında İsmet İnönü tarafından yapılan ve dünyanın en kaliteli şekerini üreten Turhal (Muammer Tuksavul) Şeker Fabrikası ve Turhal Makina Fabrikası yöreye hayat vermiştir.
Kaynak: Turhal Belediyesi Resmi İnternet Sitesi
Turhal ile ilgili gelecek yazılarımızda; Turhal ilçemizin tarihi yerleri, gezilecek mekanları, belirli yerlerine verilen isimlerin hikayelerini ve heyecanla okuyacağınız efsanelerini yazacağız…
