AHMET RASİM Kimdir?

Ahmet Rasim, Türk yazar, gazeteci, tarihçi, milletvekili. Kendine özgü bir tarzla kaleme aldığı eserleri geniş bir okur kitlesi tarafından okunan, mutlakiyet, meşrutiyet ve cumhuriyet dönemlerine tanıklık etmiş bir yazardır. 50 yılı bulan yazı hayatında farklı edebi türlerde ve çok sayıda eser vermiştir. 1864 yılında İstanbul’da doğmuş, 12 Eylül 1932 tarihinde İstanbul’da vefat etmiştir.

Hayatı

Ahmet Rasim; öğrenimini yoksul çocuklara eğitim hizmetini bugün de sürdüren Darüşşafaka’da tamamladı. Posta ve Telgraf Nezareti kalemine memur olarak girdi. Bir yandan memurluk yaparken diğer yandan Ahmed Mithad’ın yayınladığı Tercüman-ı Hakikat gazetesinde yazılar yazmaya başladı.

Kısa bir süre öğretmenlik yaptı. 2. Meşrutiyet’ten sonra Hüseyin Rahmi Gürpınar ile birlikte “Boşboğaz” isimli bir mizah dergisi çıkardı. Ceride-i Havadis, Tasvir-i Efkar, Yenigün, Akşam, Vakit, Cumhuriyet gibi gazetelerle birçok dergide çok sayıda makale, fıkra, gezi mektubu, anı türlerinde yazıları yayınlandı.

Suriye, Sofya ve Romanya’da muhabir olarak bulundu. 1927’da İstanbul milletvekili oldu. Bu görevi ölümüne kadar sürdürdü. Daha çok ustası Ahmed Mithad’ın edebi çizgisini izleyen, döneminin güçlü akımı Servet-i Fünun içinde yer almayan Ahmet Rasim, öğrencilik yıllarında saltanata karşı çıkan şair ve yazarlara özenerek şiirler de yazdı. Daha sonra yazıya yöneldi. Ama şiiri bırakmadı. Muallim Naci etkisindeki şiirlerini “Leyla Feride” takma ismiyle Musavver Malumat dergisinde yayınlattı.

Döneminin tüm edebiyat ve siyasi tartışmalarından uzak kaldı. Benimsediği gerçekçi-gözlemci çizgide yazılarını sürdürdü. Kısa, canlı cümlelere, yaygın ve güncel deyimlere dayanan arı bir İstanbul Türkçesi ile yazdı. Darüşşafaka’daki öğrencilik döneminde Zekai Dede’den müzik dersleri aldı. Çoğunun güftesi kendisine ait 60 kadar şarkı besteledi. Bu şarkılardan 40 kadarı günümüze ulaştı.

Ahmet Rasim; Edebiyat tarihimize daha çok hatıra, makale, sohbet, geziyazısı, tarih ve okul kitapları gibi türlerde yazdığı eserleri ile katkıda bulunmuştur.

Manastırlı Rıfat Bey tarafından çıkarılan Çanta dergisi aracılığı ile Batılı edebiyatı tanıyacaktır. Ahmet Rasim, daha çok devrinin dil özelliklerini, İstanbul’un örf ve âdetlerini, yaşayış özelliklerini, kültürel birçok unsuru eğlenceli bir sohbet üslubuyla kaydeden sohbet ve hatıra yazarı olarak kalmıştır.

Hüseyin Rahmi gibi Ahmet Rasim de Ahmet Mithat Efendi’nin devamı niteliğindedir. Hüseyin Rahmi Gürpınar ile birlikte Boşboğaz ile Güllabi adlı bir mizah dergisi çıkarmışlardır.

Eserleri

Roman – Öykü

  • İlk Sevgili (1890)
  • Bir Sefilenin Evrak-ı Metrukesi (1891)
  • Güzel Eleni (1891)
  • Mesakk-ı Hayat (1891)
  • Leyâl-i Izdırap (1891)
  • Mehalik-i Hayat (1891)
  • Endişe-i Hayat (1891)
  • Meyl-i Dil (1891)
  • Tecârib-i Hayat (1891)
  • Afife (1892)
  • Mektep Arkadaşım (1893)
  • Tecrübesiz Aşk (1893)
  • Numune-i Hayal (1893)
  • Biçare Genç (1894)
  • Gam-ı Hicran (1896)
  • Sevda-yı Sermedî (1895)
  • Asker Oglu (1897)
  • Nâkâm (1897)
  • Ülfet (ikinci basılışı “Hamamcı Ülfet” adıyladır) (1898)
  • Belki Ben Aldanıyorum (1909)
  • İki Güzel Günahkâr (1922)
  • İki Günahsız Sevda (1923)

Hatıra

  • Gecelerim (Daha Avcılar escort sonra “Ömr-i Edebî III”te yer almıştır) (1894)
  • Ömr-i Edebi (4 cilt Anı, 1897-1900)
  • Eski Maceralardan Fuhş-i Atik, 2 c. (1922)
  • Muharrir, Şair, Edip (1924)
  • Falaka (1927)

Fıkra – Makale

  • Külliyat-ı Say ü Tahrir: Makalât ve Musahabat, 2 c. (1909)
  • Külliyat-ı Say ü Tahrir: Menakıb-ı İslâm, 2 c. (1909-10)
  • Şehir Mektupları, 4 c. (1912-1913)
  • Tarih ve Muharrir (1913)
  • Cidd ü Mizah (1920)
  • Eşkâl-i Zaman (1918)
  • Gülüp Ağladıklarım (1924)
  • Muharrir Bu Ya (1926)

Tarih

  • Arapların Terakkiyat-ı Medeniyesi, 2 cilt (1888)
  • Tarih-i Muhtasar-ı Beşer (1887)
  • Eski Romalılar 3 cilt (1887-1889)
  • Terakkiyat-ı İlmiye ve Medeniye (1887)
  • Resimli ve Haritalı Osmanlı Tarihi, 4 cilt (1910-1912)
  • İki Hatırat, Üç Şahsiyet (1916)
  • İstibdattan Hakimiyet-i Milliyeye, 2 cilt (1924)

Tercüme

  • Edebiyat-ı Garbiyeden Bir Nebze (1886)
  • Cümel-i Hikemiye-i Ecnebiye (1886)
  • Cizvit Tarihi (1887)
  • Ezhâr-ı Tarihiye (1887)
  • Ürani (1891)
  • İki Damla Gözyaşı (1894)
  • Mathilde Laroche (1894)
  • La Dame aux Camelias (1895)
  • Karpat Dağlarında (1896)
  • Mızıkacı Yanko ve Kamyonka (1899)
  • Neşide-i Ruh (1899)
  • Ohlan Karısı (1900)
  • Kaptan Jipson (1902)
  • Madam Hardiber (1903)
  • Asya Kumsallarında (1904)

Okul Kitapları

  • Yeni Usul Sarf-ı Farisî (1888)
  • Küçük Tarih-i İslâm (1889)
  • Küçük Tarih-i Osmanî, 2 cilt (1889)
  • Yeni Usul Avrupa yakası escort Muallim-i Sarf, 3 cilt (1889)
  • Osmanlı Tarihi (1890)
  • Hesab-ı Tedricî (1890)
  • İmlâ-yı Osmanî (1890)
  • Müptedi (Sadece adı biliniyor)
  • Hesap Kitabı, 2 cilt (1893)
  • Sarf-ı İptidaî (1894)
  • Küçük Hıfzıssıhha (1894)
  • Amelî ve Nazarî Talim-i Lisan-ı Osmanî (1895)
  • Elifba (1903)
  • Elifbadan Sonra (1903)
  • Yeni Usul Muhtasar Sarf-ı Türkî (1907)
  • Resimli Küçük Tarih-i Osmanî (1913)
  • Yeni Sarf Dersleri II (1924)
  • Doğru Usul-ı Kıraat III (1927)

Seyahat

  • Romanya Mektupları (1917)

Monografi

  • Matbuat Tarihine Medhal: İlk Büyük Muharrirlerden Şinasi (1927)

Diğer Eserleri

  • Bedayi-i Keşfiyat ve İhtiraat-ı Beşeriyeden Fonograf (1885)
  • Elektrikiyet-i Sakine (1885)
  • Cümel-i Hikemiye-i Osmaniye (1886)
  • Elektrik (1887)
  • Teşekkül-i Cihan Bahçelievler escort Hakkında Fikr-i İcmalî (1887)
  • Garaib-i Âdat-ı Akvam (1887)
  • Hazine-i Mekâtip yahut Mükemmel Münşeat (1889)
  • Ömr-i Edebî, 4 cilt (1897-1900)
  • Hanım (1910)